|
Ticaret, sanat, serbest meslek erbabı, kurumlar vergisi mükellefleri (şirketler), kollektif ve adi şirketlerin ortakları ile komandit şirketlerin komandite ortakları işe başladıklarını bildirmek zorundadırlar.
|
|
i- Ticaret ve Sanat Erbabı
ii- Ticaret Şirketleri
iii-İktisadi Kamu Müesseseleri
ıv- Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
v- Serbest Meslek Erbabı
vı- Çiftçiler
2- Defter Tutmak Zorunda Olmayanlar
i- Gelir Vergisinden muaf olan esnaf
ii- Gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler.
iii- Gelir Vergisi Kanunu'na göre kazançları Basit Usulde tespit edilenler
iv-Kurumlar Vergisinden muaf olan
-- İktisadi kamu müesseseleri,
-- Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler.
|
|
Vergi mükellefleri, aşağıda açıklanan belgeleri düzenlemek ve kullanmak zorundadırlar. Bu belgeler, anlaşmalı matbaalarda
bastırılarak kullanılması gerekir. Anlaşmalı matbaalarda bastırılmamış belgeler ise ancak noterliğe tasdik ettirildikten sonra kullanılabilecektir.
Fatura,(Mal satışı veya hizmet ifası hallerinde alınan bedeli göstermek üzere düzenlenen belgedir.)
Sevk İrsaliyesi veya İrsaliyeli Fatura (Bir yerden başka bir yere mal sevk edilmesi esnasında düzenlenecek belgedir.)
Perakende Satış Fişleri (Belli tutarın altındaki satışlar için düzenlenebilecek belgedir.)
Gider Pusulası ( Vergiden muaf esnafa yaptırılan işlerle ilgili yapılan ödemelerin belgelendirilmesinde kullanılan belge )
Müstahsil Makbuzu (Gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden yapılan alımlar karşılığında verilen bedel için düzenlenir.) ,
Serbest Meslek Makbuzu ( Serbest Meslek Erbaplarınca yapılan tahsilatı gösteren belgedir. )
Taşıma İrsaliyeleri (Ücret karşılığı eşya taşıyan firmalarda kullanılır.),
Yolcu Listeleri ( Şehirlerarası yolcu taşıyan firmalarda kullanılır.)
Günlük Müşteri Listeleri ( Otel, Motel, Pansiyonlarda kullanılır.)
Adisyon : Alkollü içki servisi yapan gece klüpleri, diskotekler, barlar,
pavyonlar, gazinolar, meyhaneler, lokantalar, kafeteryalar ve
pastane gibi işletmelerde kullanılır.
(self servis yapan lokanta,kafeterya gibi işletmeler, basit usul işletmeleri,
tom boncuk ve özel kredi kartı ile takip edilen hizmetlerin verildiği tatil köyü,
otel gibi konaklama işletmeleri adisyon kullanmak zorunda değildirler.)
Reçete; Özel muayenehane, özel poliklinik, özel hastane sahibi veya buralarda
çalışan hekimler tarafından düzenlenecektir. Reçetelerde, protokol defterindeki
protokol numarasına da yer verilmelidir.
Ambar Tesellüm Fişi: Nakliyat ambarları, daha sonra nakledilmek üzere
ambara(depoya) teslim edilen mallar için ambar tesellüm fişi düzenlemek,
malı taşıttıran ve malı taşıyan aracın sürücüsü de bu belgeyi almak
mecburiyetindedir.
Döviz Alım ve Döviz Satım Belgesi: Yetkili Müesseselerce döviz alım satımı
sırasında düzenlenmek zorundadır.
Dekontlar: Bankaların yapmış oldukları işlemleri ( döviz alım satım ve menkul kıymetlerin
alım satımına aracılık işlemleri hariç) dolayısıyla lehlerine tahakkuk edecek tuturları
dekontlarla belgeleyeceklerdir.
Sigorta Poliçeleri: Sigorta şirketleri tarafından müşterilerine yapılan hizmetler
karşılığında sigorta poliçesi düzenlenmesi zorunludur.
Sigorta Komisyon Gider Belgesi: Sigorta acenta ve prodüktörleri ile sigorta ve
reasürans brokerleri tarafından sigorta şirketlerine sağlanan hizmetler nedeniyle
ödenen komisyon giderlerini belgelendirmek için düzenlenen belgedir.
İşlem Sonuç Formları: SPK'na göre, aracılık faaliyetinde bulunan kurumlar
menkul kıymet alım-satım işlemlerini işlem sonuç formları ile
belgelendirmek zorundadırlar.
Ödünç Sözleşmeleri: İkrazatçılar borç verdikleri gerçek ve tüzel kişilerle
ödünç sözleşmeleri yapmak zorundadırlar.
Uygunluk Belgesi: Uluslararası taşımacılık yapan kişilerin mutad depo kapsamında
yurda getirdikleri ihtiyaç fazlası petrol ürünleri, iki örnek olarak düzenleyecekleri
bu belgeyle belgelendirilecektir.
Orman Kooperatifleri Ödeme Cetveli: Orman kooperatiflerince Orman İdaresine
karşı taahhüte bulunan kooperatiflerce orman köylülerine ormanların ağaçlandırılması,
bakımı,kesimi, ürünlerin toplanması, taşınması ve benzeri hizmetler için yapılacak
ödemelerde düzenlenecek belgedir.
Sayılan bu belgelerin kanunen belli şekillerine ve bunlarla ilgili getirilmiş olan
düzenlemelere uyulmamış olması durumunda 213 sayılı VUK'nun 352/II-7
maddesi uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezası kesilecektir.
Ayrıca, bu belgelerin verilmemesi, alınmaması veya bu belgelerde yer alması
gereken meblağlardan farklı meblağlara yer verilmesi durumunda
213 sayılı VUK'nun 353.maddesi uyarınca Özel Usulsüzlük cezası
kesilmesi icap etmektedir.
Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzlarında
uygulanabilecek özel usulsüzlük cezası : Herbir belge için 118 YTL den
az olmamak üzere belgelerde yazılması gereken meblağ veya meblağ farkının
%10 u tutarında özel usulsüzlük cezası kesilir.
Perekande Satış Fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi, giriş ve yolcu taşıma bileti,
sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listeleri, günlük müşteri listesi ile Maliye
Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin düzenlenmemesi,
kullanılmaması durumunda her bir belge için 118 YTL özel usulsüzlük cezası kesilir.
|
|
1- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Verme Ödevi:
Bir takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesi izleyen yılın Mart ayının onbeşinci günü akşamına kadar, gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticarî kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayının onbeşinci günü akşamına kadar, vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir.
Takvim yılı içinde memleketi terk edenlerin beyannameleri memleketi terke takaddüm eden 15 gün, ölüm halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde verilir.
Şubat ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi Şubat ve Haziran aylarında;
Mart ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında; olmak üzere iki eşit taksitte ödenir.
2-Kurumlar Vergisi beyannamesi
Kurumlar Vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın onbeşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilir.
Kurumlar vergisi beyannamenin verileceği ayın sonuna kadar ödenir.
3-Katma Değer Vergisi Beyannamesi
* Mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar Katma Değer Vergisi
beyannamelerini, vergilendirme dönemini takibeden ayın yirminci günü akşamına
kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler.
* Katma Değer Vergisi beyanının gümrük giriş beyannamesi veya özel beyanname
ile yapılması gerektiği hallerde bu beyannameler vergi mükellefiyetinin başladığı
anda ilgili gümrük idaresine verilir.
* İşi bırakan mükellefin Katma Değer Vergisi beyannamesi, işin bırakıldığı tarihi izleyen
ayın yirminci günü akşamına kadar verilir.
* Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi kesmekle sorumlu tutulanlar,
bir vergilendirme dönemine ait katma değer vergilerini beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı
günü akşamına kadar ödemeye mecburdurlar.
* İthalde alınan katma değer vergisi, gümrük vergisi ile birlikte ve aynı zamanda ödenir.
* Gümrük vergisine tabi olmayan ithalata ve ikametgâhı, kanunî merkezi ve iş merkezi
yurt dışında bulunanlar tarafından motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile yabancı ülkeler
arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılığa ait Katma Değer Vergisi, bu işlemlere
ait özel beyannamelerin verilme süresi içinde ödenir.
* Beyanname vermek mecburiyetinde olmayan mükelleflerin Katma Değer Vergisi,
tarh süresi içinde ödenir.
*Maliye ve Gümrük Bakanlığı, işlemin mahiyetini göz önünde tutarak Katma Değer
Vergisinin işlemden önce ödenmiş olması şartını koymaya yetkilidir.
4- Muhtasar Beyanname
* Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesi gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar
bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif
ettikleri vergileri ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar ödeme veya tahakkukun yapıldığı
yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Yıl sonlarında tahakkuk ettirilen
mevduat faizlerinden kesilecek vergilerin bildirilmesi için bu süre bir ay uzatılır.
* Aynı belediye hudutları içinde muhtelif yerlerde yapılan ödeme ve tahakkuklar ile bunlara ait
vergilerin bir merkezden bildirilmesi caizdir.
* Ziraî ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı
10 ve daha az olanlar, 94'üncü maddeye göre yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini,
bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek şartıyla her ay yerine
Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının yirminci günü akşamına kadar verebilirler.
EKİM VE SAYIM BEYANI ÖDEVİ:
Zirai işletmeleri GVK'nun 54 üncü maddesinde belirtilen işletme büyüklüklerinin üstünde bulunan
çiftçiler tarafından yerine getirilmesi gereken bir ödevdir. Ekim-Sayım beyanı her yıl KASIM ayında
mahalle muhtarlığına, sözlü veya yazılı olarak yapılır.
MUHAFAZA VE İBRAZ ÖDEVİ:
Defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterleri ve belgeleri ilgili bulundukları yılı takip eden
takvim yılından başlamak üzere 5 yıl süre ile (TTK na göre 10 yıl süreyle) muhafaza edeceklerdir.
Muhafaza etmek zorunda oldukları hertürlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda oldukları
bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve
kayıtlara erişim için gerekli tüm bilgi, şifreleri muhafaz süresi içinde yetkili makam ve memurların
talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmeleri gerekmektedir.
BEYANNAMELERİN SM, SMM LERE İMZALATILMASI MECBURİYETİ:
Kurumlar vergisi veya ticari, zirai ve mesleki kazancı nedeniyle gerçek usulde vergilendirilen
gelir vergisi mükelleflerinden, aktif toplamı ve net satışlar toplamı; bakanlıkça belirlenen hadleri
aşmayanlar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini, muhtasar beyannameleri ve
katma değer vergisi beyannamelerini 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış
meslek mensuplarına imzalatmak zorundadırlar.
* Belirtilen hadleri aşan mükellefler ise, beyannamelerini 18 sıra numaralı "Serbest Muhasebecilik,
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği" hükümlerine
göre yeminli mali müşavirlere tasdik ettireceklerdir.
* Gelirleri ücret, gayrimenkul sermaye iradı menkul sermaye iradı ile sair kazanç ve iratlardan oluşan
gelir vergisi mükelleflerine ait beyannamelerin imzalatılması zorunlu değildir.
|
|
Değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde durumun vergi dairesine bildirilmesi gerekmektedir.
|
|
Birinci Sınıf Tüccarların Tutacakları Defterler: Yevmiye , Defteri Kebir, Envanter
İkinci Sınıf Tüccarların Tutacakları Defterler : İşletme Hesabı Defteri
Serbest Meslek Erbapları: Serbest Meslek Kazanç Defteri tutar.
Defterlerin Tasdiki: Yevmiye, Envanter, İşletme Hesabı Defterleri, Çifçi İşletme Defteri, İmalat Defteri, Serbest Meslek Kazanç Defteri, Nakliyat Vergisi Defteri, Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri, Damga Vergisi Defteri TASDİKİ ZORUNLU DEFTERLERDİR.
Tasdik Zamanı: Defterin Kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda ( Aralık ayı), Özel hesap dönemine tabi olanlar; özel hesap döneminden önce gelen son ayda, Yeni işe başlayanlar işe başlama tarinden önce, sınıf değiştirenler sınıf değiştirme tarihinden önce, yeni bir mükellefiyete girenler mükellefiyete giriş tarihinden önce, muaflıktan mükellefiyete geçenler muaflığın kalktığı tarihten itibaren 10 gün içinde defterlerini tasdik ettirmek zorundadırlar.
Süresinde Defterlerini Tasdik Ettirmeyenler ; Sürenin sona ermesinden itibaren 1 ay içinde tasdik ettirenlere 213 sayılı VUK'nun 352/II-6 maddesi uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezası kesilir.
Sürenin sona erdiği tarihten 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirenlere ise 213 sayılı VUK'nun
352/I-8 maddesi uyarınca birinci derece usulsüzlük cezası kesilir.
Defterlerin Tasdik Makamı: Defterler işyerinin bulunduğu yerdeki noter veya noterlik görevini ifa ile
mükellef olanlar tarafından tasdik edilir. İşyeri bulunmayan mükelleflerin defterleri ise ikametgahlarının
bulunduğu yerdeki noter veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar tasdik eder.
Anonim ve limitede şirketlerin KURULUŞ AŞAMASINDA ; şirket merkezinin bulunduğu yer
Ticaret Sicili memuru veya noter tarafından tasdik edilir.
Menkul kıymet ve kombiyo borsası acentalarının defterleri Borsa komiserliği tarafından tasdik edilir.
|
|
|
